See Also

Thursday 6 July 2017

සියමෙන් උපසම්පදා ගෙනාදා සිටවූ "ත්‍රිකුණාමලයේ බෝගස් සතර" ගැන නඟරවාසී බෞද්ධයින්වත් නොදන්නා කතාව

ත්‍රිකුණාමලය නගරයේ මහජන ක්‍රීඩාංගණය ඉදිරිපිට පැරණි ලන්දේසි සූසාන භූමියට නූදුරුව, නෙල්සන් සිනමා හලට ඉදිරියෙන්,  සියවස් දෙකහමාරක් තිස්සේ ලවණ මූසූ  වියළි මුහුදු  සූළඟින් නිරන්තර පහස ලබමින් දසත අතු පතර විහිදා සරු ලෙස වැඩූණ බෝරුක් හතරක් දක්නට ලැබේ. ලක්දිව බෞද්ධ ඉතිහාසය සමඟ බැඳුණු සුවිශේෂී සිද්ධියක් මුල්කොටගෙන රෝපණය කරන ලද මෙම බෝ රුක් හතරට මෑත කාලයෙහි කවරෙකු විසින් වත් තෙල් මල් පහන් පිදීම, පූජා භූමියක් බවට පත්වීම තබා හැරී බැලීමකින්වත් සිදු නොකරන බවක් පෙනී යයි. 
බෝ ගස් සතර (වන්නියාර් වීදියේ සිට)

2017 ජූනි මස 03-04 දෙදින ත්‍රිකුණාමලය ආශ්‍රිතව "Exploring Trinco Behinds"  ගවේශන චාරිකාවට ගිය MegaHike කණ්ඩායමේ අපි අපේ නඟර සංචාරයේදී මේ ස්ථානය සොයා ගියෙමු. ප්‍රකට නෙල්සන් සිනමාහලට ඉදිරියෙන් යකඩ බට වලින් තැනූ ආරක්ෂිත වැටකින් වටකර ඇති මේ ස්ථානයේ දණක් උසට වල් වැවී තිබූ අතර මාස ගණනාවකින් මේ බිමට කිසිවකු පා තබා නැති බවක් පෙනී ගියේය. 

මේ බෝගස් හතරෙහි වැදගත්කම ගැන ගෝකණ්න රාජමහා විහාරාධිපති කහටරුප්පේ ධම්මාලංකාර හිමියන්ගෙන් විමසූ මුත් උන්වහන්සේ මේ ගැන පැහැදිලි විස්තරයක් කීමට අපොහොසත් වූහ. සිංහල බෞද්ධ නඟර වැසියන්ද මේ ගැන පැහැදිලි විස්තරයක් ඉදිරිපත් නොකළ තැන ඒ බෝගස් හතරෙහි තොරතුරු සොයන්නට පැරණි පුවත්පත් සටහන් සොයා යන්නට අපට සිදුවිය...  පහත පළවන්නේ එසේ විවිධ ලේඛණ වලින් උකහා ගත් තොරතුරු ඇසුරෙන් කළ විස්තර පෙළගැස්මකි. ඒ අතර කන්තලේ  හිටපු උප්පැන්න විවාහ හා මරණ ලේකම්  පී. එල්. සිරිසේන මහතාගේ ලිපියකින් ලබාගත තොරතුරු ප්‍රමුඛව අන්තර්ගතය. 

ගෝකණ්න විහාරය

කන්ද උඩරට රාජ්‍ය සමයෙහි සම්බූද්ධ ශාසනයෙහි පූනර්ජීවනය සඳහා ද මේ රටෙහි ථෙරවාදි උපසම්පදාව සහිත භික්ෂූ පරපූරක් පිහිටූ වීම සඳහා ද සියම් රටින් පැමිණි මහෝපාධ්‍ය "උපාලි" හිමියන් ඇතුළු සංඝයා වහන්සේලා කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජූන්ගේ දෙතිස් ඇමැතියන් විසින් වර්ෂ 1753 ක් වූ මැයි මස 14 වන දින රාජකීය ආචාර විදි පවත්වා පිළිගන්නා ලද්දේ මෙම බෝරුක් හතර මැදිකරන ලද වේදිකාවෙහිදීය. 

සියම් මහා නිකායේ ඉතිහාසයේ ජීවමාන සංකේතයක් වූ මෙම බෝ රුක් හතර ඓතිහාසික වටිනාකමකින් දෙවැනි වන්නේ, මේ රටෙහි භික්ෂූණී ශාසනය පිහිටූවීමට දඹදිවින් වැඩම කළ සංඝමිත්තා මහ මෙහෙණින් වහන්සේ ගයා හිසින් ගෙනැවිත් අනූරාධපූර මහමෙව්නා උයන්හි රෝපණය කළ ජය  ශ්‍රී  මහා බෝ සමිඳුන්ටත්, එයින් හටගත් දෙතිස් ඵල බෝධීන්ටත් පමණෙකි.

මිහිඳු මාහිමියන් අරිටිඨ කුමරුන් ශ්‍රමණ භූමියට ඇතුළත් කර දෙවා වදාළ ථෙරවාදි උපසම්පදාව සහිත භික්ෂූ පරපූර කන්ද උඩරට රාජ්‍ය සමය වන විට අන්තයටම පිරිහී උපසම්පදාව සහිත එකදු භික්ෂූන් වහන්සේ නමක්වත් සොයාගත නොහැකි වන ලෙසින් විනාශයට පත්ව තිබිණි.

කහටරුප්පේ ධම්මාලංකාර හිමියන් හමුවූ අපේ කණ්ඩායම
එකල කන්ද උඩරට පමණක් නොව දිවයිනෙහි වෙනත් පලාත්වල ද විහාරස්ථානයන්හි අධිපති කම් කරමින් ජීවත් වූයේ උප සම්පදාව නැති සාමණේරයන්ය. ඔවූන් අතර බහූතරයක් සිටියේ සාමණේර වත්පිළිවෙළවත් නොදත්, නැතහොත් එය ද නොතැකූ හින්දු කෝවිල්වල සිටි පූසාරින් මෙන් විෂ්ණූ කතරගම ඊශ්වර ගණේෂ්වර ආදි හින්දු දෙවි දේවතාවන්ට පූජා පවත්වන නැකැත් කියන බලන යක්ෂ භූත කෙම් පහන් කරන, ගණේ බංඩාරලා හෙවත් ගණින්නාන්සේලා යනූවෙන් හඳුන්වන ලද පිරිසකි. හිස මූඩූ කොට හෝ ඇතැම්විට කොණ්ඩය කපා කහවතින් සැරසී සිටි මොවූහූ අප්‍රසිද්ධි නැතහොත් ප්‍රසිද්ධියේම අඹූදරුවන් රකිමින් ගොවිකම් වෙළෙඳකම් කරමින් ජීවත් වූහ. ශාසනය පවත්වාගෙන යෑම යනූවෙන් මොවූන් අදහස් කරන ලද්දේ සිල්වත් කුල දරුවන් මහණ කොට බණදහම් ඉගෙනීමට අවස්ථාව සලසා දීම නොව විහාරස්ථානයේ උරුමය තම පරපූරට අයත්වන ලෙස ඥාතියකුට සිවූරු ඇන්ද වීමය. විහාරස්ථානය සතු දේපල භුක්ති විඳීමට ඇති එකම උරුමය කහ සිවූර ඇඳීම පමණක් ලෙස පිළිගැනිණ . ( අදද සිදුව ඇත්තේ එයම දැයි සිහි නුවණින් යුතුව විමසා බැලීම බෞද්ධයින්ගේ යුතුකමකි. විමසා බැලීමෙන් නොනැවතී ඒ වෙනුවෙන් හඬක් නැඟීමද අපේ සිව්පසයෙන් යැපෙන භික්ෂූන් නිසි මඟ යැවීමටද බෞද්ධයා පෙළ ගැසිය යුතුය. ) 


කන්ද උඩරට ස්වාධීන රාජ්‍යයක් ගොඩනැඟූ පළමූවන විමලධර්මසූරිය රජද, දෙවන විමලධර්මසූරිය රජූද නැවත මේ රටෙහි උපසම්පදාව පිහිටූ වීමට ගත් උත්සාහය ද අසාර්ථක වූ අතර තුම්පනේ වැලිවිට උපන් සරණංකර නම් සාමණේරයන් (ක්‍රි.ව 1687·1778) උඩරට ශාසන කරළියට ප්‍රවිශ්ට වූයේ ලාංකික බූදු සසූන විනාශයට පත් වෙමින් පැවැති සමයෙහිය. 
කෝණේෂ්වරම් කෝවිල
ගණින්නාන්සේලාගේ හා ගණේබණ්ඩාරලාගේ පිළිවෙතින් ඈත් වූ මෙතුමා ස්ව උත්සාහයෙන්ම බණ දහම් ඉගෙන "සිල්වත් සමාගම" ඇතිකර ගන්නා ලදි. එකල විහාරස්ථානවල සිටි භික්ෂූන් යැයි කියාගත් පිරිස පාත්‍රයෙහි වැළඳීම පවා පිළිකුල් කළහ. මේ නිසා පාත්‍රය අතට ගත් වැලිවිට සරණංකර හිමියන් ගෙපිළිවෙලින් පිඬූ සිඟීම ආරම්භ කළහ. එකල එතුමා පිණ්ඩපාතික සරණංකර යනූවෙන් හඳුන්වන ලද්දේ උපහාසයට පසූව එය එතුමාගේ ගෞරව නාමයක් බවට පත්විණ. මෙතුමා කෙරෙහි පැහැදුණ ශ්‍රී විජය රාජසිංහ ක්‍රි.ව 1739-1747 රජූගේ නොමද ආශිර්වාදය ද ශාසනයේ අභිවෘද්ධිය සඳහා නොමඳ අනූග්‍රහයද දෙන ලදි.
ත්‍රීකුණාමල බෞද්ධ ක්‍රියාකාරකම්

දැනට පුද පූජා පවත්වන අවශේෂ බෝධියක්
 වැලිවිට සරණංකර හිමියන්ගේ බලවත් උත්සාහය නිසාම ශ්‍රී විජය රාජසිංහ රජූ එතෙක් තමන් දැනසිටි පෙරදිග රාජ්‍යයන්හි පිරිසිදු උපසම්පදාව සහිත භික්ෂූන් ඇත්දැයි සෙවීමට උරුලෑවත්ත මැදගම යනූවෙන් හඳුන්වන ලද සාමණේරයන් දෙපල ද, හිප්පොල, බෝගමූව පූස්සල මංකඩ උඩූව කන්තලේ හා අන්දරවැව නමින් හඳුන්වන ලද නියෝජිතයන් ද ලන්දේසි නැව්වලින් විදේශ දූත සේවාවෙහි යවන ලදි.

දෙවසකට පසූව යළි මෙරටට පැමිණි විදේශගත දූතයන්ගෙන් දැනගැනීමට ලැබූණේ බොරෝමකොත් නම් රජූන් රජකරන මෙකල තායිලන්තය නම් සියමෙහි පිරිසිදු ථෙරවාදී උපසම්පදාව සහිත සංඝයා වහන්සේලා සිටින බවය. මෙම සඟපරපූර එහි ඇතිවූයේ ක්‍රි.ව. 1425 දි හයවන පරාක්‍රමබාහූ රජූන් දවස මෙරටින් ගිය යති පරපූරකිනි.සියමෙන් උපසම්පදාව සහිත භික්ෂූන් ගෙන්වා ගැනීමට රජූ විසින් බලවත් දූත කණ්ඩායමක් වටිනා ත්‍යාග සමඟ යැවිණ. එහෙත් උනූන් එහි සිටියදීම ශ්‍රී විජය රාජසිංහ නිරිඳු අභාවප්‍රාප්ත වූයෙන්, නව රජූගේ අදහස් දැනගන්නා තෙක් යතිවරයන් එවීම සියම් රජූ විසින් වළකන ලදි.
නඟරයේ කෝවිලක් අසළ වෙළඳාමේ යෙදෙන සිංහල දැරියක්
තම පූර්වගාමියා අභාවප්‍රාප්ත වීමෙන් පසූව රජපත් කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජ සරණංකර හිමියන්ගේ උපදෙස් මත නැවත වරක් උපසම්පදාව සහිත භික්ෂූන් එවන ලෙස බලවත් දූත පිරිසක් සියමට යවන ලදි. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙසින් මහෝපාධ්‍ය උපාලි හිමි ආභිධම්මික ආරියමූන් හා විනයාචාර්ය මහානාම හිමියන් ද ප්‍රමූඛ කොටගත් මහතෙරවරුන් දහඅට නමක් ද සාමණේරවරුන් හත් දෙනෙක්ද කැපකරුවන් සහිත වෙනත් පිරිස් හැත්තෑ තුන් දෙනෙක් ද සහිත පිරිවරක් ලක්දිවට එවූහ. ලන්දේසි නැවකින් පැමිණි ඔවූන් ගෝකණ්න වරායට සේන්දු වූයේ වර්ෂ 1753 ක් වූ මැයි මස 14 වන දිනය.

උපසම්පදාව සහිත ථෙරවාදී බූදු සසූන නැවත වරක් මේ රටෙහි පිහිටූවීමට අවශ්‍ය ආය්‍යර්යන් වහන්සේලා ත්‍රිකුණාමලය තොටමූණට පැමිණි පූවත ඇසූ කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජ මහත් ප්‍රසාදයට පත්ව, කුඩ කොඩි, සේසත් ගත් මහ පෙරහරකින් එතුමන් පිළිගැනීමට පෙරමූණට යන ලෙස තම මහාමාත්‍යවරයා ප්‍රමූඛ දෙතිසක් ඇමැතිවරුන්ට නියම කරන ලදි.කන්ද උඩරටින් පැමිණි රාජකීය නියෝජිතයන් සියම් රටින් පැමිණි මහතෙරවරුන් පිළිගන්නා ලද්දේ ත්‍රිකුණාමලය නැව් තොට අසල ධජපතාකයෙන්ද මාලා කර්ම යථාකර්මයෙන්ද අලංකාර ලෙස සරසන ලද වේදිකාවකදීය. එදින එම වේදිකාවෙහි බෞද්ධ සංකේතයක් ලෙසින් රෝපණය කරන ලද බෝ අංකුර හතර අද දවස වන විට  ත්‍රීකුණාමල නඟරයේ හුදකළාව, එහෙත් මනා ලෙස අතුපතර විහිදුවමින් වැඩ හිඳී. 

2009 වසරේ දී මෙම ස්ථානය පුරාවිද්‍යා ස්මාරක බිමක් ලෙසට පත්කරන ලද අතර අද වන විට ත්‍රිකුණාමල නඟරයේ පුරාවිද්‍යා භූමියක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත්වී ඇත්තේ මෙම ස්ථානයට අමතරව ෆෙඩ්රික් කොටුව පමණෙකි. 

අපේ චාරිකාවේ සම්පූර්ණ ඡායාරූප එකතුව මෙතැනින්...

ඔබටත් අප සමඟ එකතු වෙන්න පුළුවන්...  ඒ සඳහා 076-6642607 අමතන්න. 

අපේ මුහුණු පොතේ සමූහය සමඟ මෙතැනින් එකතු වෙන්න. 


MegaaHike කණ්ඩායම වෙනුවෙන්
චාරිකා සටහන  -ඥානේන්ද්‍ර ප්‍රදීප් පතිරණ

4 comments:

  1. අගනා සටහන් පෙළක් හා එක්ව ඇති අගනා සේයා සටහන්

    ReplyDelete
  2. බොහොම ස්තූතියි මේ සටහනට. මේ විස්තරය ජනගත කරන්නට උත්සාහ ගන්නම්.

    ReplyDelete