See Also

Tuesday 20 February 2018

මොරගහකන්ද - ජන රාශිය දකින්නට ගියෙමු.

ලාංකිකයින්ගේ නවතම සංචාරක ගමනාන්තය මොරගහකන්දයි….

දඹුල්ලේ සිට හැල්මේ පැමිණි පුද්ගලික බසය නාවුල නඟරය මැද අපව හෙළා වහ වහා නුවරට පළා ගියේ පිටුපසින් එන ලංගමයට බියෙන් විය යුතුය. අව්වේ රැස්ද කඳුකර සීතලද එකට මුසුවූ සුන්දර පරිසරයක පිහිටි බස් රථ නැවතුමට ගොඩවූ අපි මොරගහකන්දට පාර ඇසූවෙමු.


“බස් එකක් එන්න තව පැයක් වත් යාවි…. ඒත් බස් එකක ගියොත් ආයෙ එන්න නම් බස් නෑ….”


හඳපානාගලින්, දොළුකන්දටත්, දොළුකන්දෙන් හුම්මානයටත්  ආදි වශයෙන් මාරුවෙමින් අවසානයේ මීමුරේට හැරුණු ලාංකීය සංචාරකයින්ගේ රැල්ල දැන් දැන් ගලන්නේ මැතදී විවෘත වුණු මොරගහකන්ද වේල්ල දකින්නටය….


මෑතදි පිරුණු මොරගහකන්ද ජල කඳ විසින් කඹරව ඇතුළු පැරණි ගොවි ගම්මාන ගිලගත් බව නාවුල බස් නැවතුම තවමත් දන්නේ නැත. ඒ නිසාම කඹරව දක්වා බස් ධාවනය වූ ගමනාන්තය සහිත පුවරුව තවමත් නාවුල බස් පොලේ යහතින් වැජඹෙමින් තිබේ. එසේම මොරගහකන්දට ජනගඟක් ගලනා බව ප්‍රාදේශිය ප්‍රවාහන බළධාරින් දන්නේද නැත. ඒ නිසා නාවුල සිට මොරගහකන්දට බස් රථයක් නැත.



එබැවින් අපටද මොරගහකන්දේ නැගෙන සාධු ජන රාවය බලන්නට තුන්සක රියක සහය ලබාගන්නට සිදුවිය. මොණර කොළ එක හමාරක ආරම්ක ලංසුව මොණර කොළයකට හෙට්ටු කොට අපිත් මොරගහකන්දට ගියෙමු. නාවුල ඔරලෝසු කණුව හන්දියේ අජිත් අපේ ගමන් සඟයා විය…


වංගු ගැසුණු අළුත් කාපට් පාරේ කඳු නඟිමින් බසිමින් වංගු ගනිමින් අජිත් උපරිම වේගයෙන් අපව රැගෙන මොරගහකන්දට ඇදෙයි…


“පරණ පාරේ කෝන්ගහවෙල මිනිස්සු දැන් මේ පාර අයිනේ පදිංචි වෙනවා… ඔය හැදෙන ගෙවල් එයාළගේ… හවස පහෙන් පස්සේ මේ පාරේ යන්න බෑ…. හැතැප්මෙන් හැතැප්මට අලි බහිනවා…. යන ගමනක් ඊට කළින් තමා...“


රජයේ මුදල් අවභාවිතය ගැන හැමදාම චෝදනා ලබන්නේ දේශපාලකයින්ය…. නැතහොත් නිලධාරින්ය… එහෙත් සාමාන්‍ය ජනයා රජයේ මුදල් අවභාවිතා කිරිම ගැන අපූරු කතාවක් අජිත් අපට හෙළි කළේය… “මොරගහකන්දේ යටවෙන පවුල් වලට වන්දි දෙනකොට පවුලකට ලැබෙන්නේ එක ඉඩමයි, අදාළ වන්දි මුදළයි විතරයි. හැබැයි මව්පියන් යටතේ විවාහක දරුවෝ හිටිය නම් එයාලටත් අනු පවුල් විදියට වෙනම ඉඩම්, වන්දි ලැබුණා… ඒ දේවල් ගන්න වුවමනාවට මිනිස්සු මොකද කළේ වැඩේ ආරංචි වෙනකොටම දරුවන්ව කසාද බැන්දුවා…. බැඳගන්න බැරි වෙචච සමහරු හොර විවාහ සහතික හදල ඉදිරිපත් කරලා වන්දි ගත්තා… පස්සේ එහෙම කරපු දහතුන්දෙනෙක් අහුවෙලා නඩු දැම්මා…..තාම නඩු යනවා…”


නාවුල සිට මොරගහකන්දට කිලෝමීටර් විසිහතරක දුරක් තිබේ…. සති අන්තයක් නිසා අපේ ත්‍රිරෝද රියට ඉදිරියෙන් හමුවන සැම වාහන පහකින් දෙක තුනක්ම මොරගහකන්දට ගොස් එන ඒවාය… අප පසුකර ඇදෙන රථ ගැන ගණිතයද එසේමය... දඹුළු පන්සල් වඳින්නට ආ උපාසක පිරිස් රැගත් ඉදිරිපස පොල්මල් ගැසූ “වන්දනා බස්”ද දඹුළුත් ගොස් මොරගහකන්දත් බලා ආපසු යනු පෙණිනි.  අතරමඟ අළුතෙන් පිබිදෙන වෙළඳ පරපුරේ සේරිවාණිජ ලාගෙන් තැම්බූ බඩඉරිගු, රටකජු කමින්, හිම කිරම උරමින් විවෘත රථවල නැඟී පාරිසරික සුන්දරත්වය විඳිමින් ජෝති ගේ මිල්ටන්ලාගේ ගීත ගයමින් ඔවුන් මේ යන්නේ පැරකම් සමුදුර මෙන් සය ගුණයක් විශාල  වපසරියක විහිදෙන නැවුම් ජලාශය දකින්නටය…


මද දුරක් යන විට පාරේ දකුණු පසින් මොරගහකන්ද නිල් දිය කඳ මඟ යන එන අපත් සමඟ හැංගිමුත්තන් කෙළිනයුරු පෙනේ… පාර වම්පස මින්නේරිය ගිරිතලේ ස්වභාවික රක්ෂිතයයි.අපට නම් යන එන මඟ අලි නම් හමුවුණේ නැත. නමුත් පාර දෙපසම ගැසූ අලිවැට නම් යහතින් තිබිණි. ජලාශයට යටවෙන්නට නියමිත බිම් වලින් දෙවසරකට පමණ පෙර සිට දැව සංස්ථාව විසින් කපා ඉවත් කළ මහ ගස් කඳන්  පාරේ අතරමඟ තැන් තැන් වල තවමත් අව්වට වේලෙමින් වස්සට තෙමෙමින් තිබෙණු පෙනිණි.


අඩ හෝරාවකට ආසන්න ගමනකින් පසු අපි මොරගහකන්ද වේල්ල ආසන්නයට පැමිණියෙමු. පොහෝ දිනෙක දඹුල්ල විහාරය පරදන සෙනගක් එවේලේ එහි සිටියහ. විවිධ වාහන හැටකට ආසන්න ප්‍රමාණයක් නවතා තිබූ රථගාලේ අපේ තුන්සක රියට ඉඩක් සපයා ගැනීමද අසීරු හැඩකි. වාහන ගාලට ආසන්න ඉඩකඩ වෙළඳුන්ගේ රජදහනකි. අයිස්ක්‍රීම් රථ දෙක තුනකි. ඒවා අසළ පොදිකන ජනීජනයාය. කඩල, මුරුක්කු, බුලත්විට, සෙල්ලම්බඩු සඳහා හොඳ ඉල්ලුමක් තිබේ. තවත් එහි ගොස් වෙළාඳාම් කරනු රිසි පිරිස් සඳහාද ඉඩකඩ තිබේ. තවමත් ප්‍රාදේශිය පරිපාලන බළධාරින් හෝ මහවැලි බළධාරීන් සංචාරක පිරිස් නියාමනයට මැදිව නැත.


සෙල්ෆි කූරු ගැසූ නවීනතම ජංගම දුරකථන ගෙන රිසි සේ ඡායාරූප ගනිමින් යන තුරුණු කණ්ඩායම් ද, සුදු ඇඳුමෙන් සැරසී වන්දනාවේ යන අතර පැමිණි වැඩිහිටියන්ද, සසර ගිනි නිවන ධර්ම ප්‍රචාරක යුතුකමේ වඩිනා අතරමඟ සා පවස නිවන මහ ජලකඳ දකින්නට පැමිණි සඟගණද, සති අග වෙනසක් වෙනුවෙන් දරු මුණුපුරන් සමඟ පැමිණි දෙන්නා දෙමහල්ලන් අතරින් අපිද පාගමනින්  මොරගහකන්ද වේල්ලට පිවිසෙන මඟට පිළිපන්නෙමු.




මෙම ව්‍යාපෘතියේ අරමුණු කිහිපයකි. වැදගත්ම අරමුණ අනුරාධපුරය පොලොන්නරුව ත්‍රිකුණාමලය හා මාතලේ, කුරුණෑගල, පුත්තලම දිස්ත්‍රික්කවල කුඹුරු හා ගොඩ ඉඩම් අක්කර ලක්ෂ පහක් පමණ යල මහ අස්වැද්දීමට අවශ්‍ය ජලය ලබාදීමයි. ඒ සමඟම වකුගඩු හා අනෙකුත් රෝගවලින් ජනතාව සුරකීම පිණිස ඉහත දිස්ත්‍රික්කවලට පානීය ජලය ලබාදීමත් පොලොන්නරුව පහළ නිම්නය ගංවතුර පාලනයත් මෙම ජලාශයෙන් අරමුුණු කැර ඇත. මීට අමතරව මෙගා වොට් විසිපහක ජල විදුලියක් ‍රටට ලබාදීමත් මෙමඟින් සිදුකෙරේ. ජලාශය ඉහත්තාවේ මිරිදිය මත්ස්‍ය කර්මාන්තය නංවාලීමද අතුරු අරමුණකි. වේල්ල ඉදිකර ඇති නමුදු එම ව්‍යාපෘතියේ අරමුණු ඉටුකිරිම තවමත් ඇරඹී නැත. එයට අවශ්‍ය අතුරු ඇළ මාර්ග සහ අනෙකුත් යටිතළ පහසුකම් තවමත් ඉදිවෙමින් පවතී. වේල්ල ඉදි නොකොට මේ ව්‍යාපෘති ඇරඹිය නොහැකි නිසා ව්‍යාපෘති ඇරඹී නැති වුවද වේල්ල හා ජලාශය නොවැදගත්යැයි කිසිවිටෙක පැවසිය නොහැක.




මිටර පන්සියයක පමණ පා ගමනකින් පසු අපි වේල්ල මතට පිවිසියෙමු. දොඹකර රථ තවමත් වේල්ල මතය. සොරොව් දොර අරින වහන කොළ පැහැති දොඹකරය වේල්ල මැදය. නමුත් එය ස්ථානගත කිරීමට අපේක්ෂා කරන්නේ වේල්ල පසෙක ඇති වෙන්වූ ඉඩකඩකය. එහෙත් ඒ අන්තයේ සිදුකරන ඉදිකිරීමක් සහ ජලාශයේ රොඩු ඉවත් කරන යන්ත්‍රයේ ස්ථානගත කිරීම් වල ගැටළුවක් නිසා එම දොඹකරය වේල්ල මැදින් ඉවත් කිරීමට තවත් දින කිහිපයක් ගතවනු ඇත. ඉන්පසුව මෙම වේල්ල මහා මාර්ගයක් ලෙස භාවිතා කිරිමේ හැකියාවද ලැබෙනු ඇත.


මොරගහකන්ද ජලාශය යනු එක් වේල්ලකින් යුතු ජලාශයක් නොවේ. ප්‍රධාන වේල්ලට දෙපසින් අතුරු වේලි දෙකක්ද සහිත වේලි තුනකින් ජලාශයේ ජලකඳ රඳවාගෙන තිබේ. ඒ අතුරු වේලි වලට වෙනම ප්‍රවේශ මාර්ග ඇත. නමුත් පැමිණෙන සංචාරකයින්ට සම්පූර්ණ වේල්ල දිගට ඇවිද යන්නට හැකියාව නැත. ඒ මඟ අහුරා විශේෂ කාර්යය බළකාය රැකවල්ලා සිටී. වේල්ල උඩට ජලාශ  ඉහත්තාවත්, පහළ නිම්නයත් පැහැදිලිව  පෙනේ.. නමුත් ජලාශයේ සැබෑ සුන්දරත්වය දකින්නට නම් ඒ වෙනුවෙන්ම සැකසූ විශේෂ නැරඹුම් ස්ථානයට යා යුතුය. එය වෙනම ගමනකි.


මහවැලියේ වෙනත් වේලි සමඟ සැසඳීමේදී මොරගහකන්ද සුවිශේෂය. ඒ වික්ටෝරියා, රන්දෙණිගල වැනි වේලි වලින් පහළට මහවැළි ගඟ මද දුරක් හෝ මළ ගඟක් වද්දී මොරගහකන්ද නිසා අඹන් ගඟ මළ ගඟක් කොට නැත. අඹන් ගඟේ සාමාන්‍ය ජල ධාරිතාවය ආරක්ෂා කරමින් කුඩා මඩ සොරොව්වක් හරහා අඹන් ගඟට ජලය සපයමින් තිබීම අගය කළ යුතුය. වේල්ලේදී හමුවූ තාක්ෂණ නිළධාරියෙකු පැවසූ පරිදි ජලාශයේ පූර්ණ ජලධාරිතාවය  විවෘත කිරීමේදී පැවැති නමුත් දැන් එය අඩි පහකින් පමණ පහළ බැස තිබේ.


“ එදා අර කන්දේ අලි හිටියා…. මේ කන්දටත් එනවලු... “


පැමිණි නඩයක ආගන්තුකයෙකුට ප්‍රවිනයෙකු විසින් අලි ගැන කියයි. අලි බැලිල්ලේත් බලි බැලිල්ලේත් ඇති වීමක් නැතත් දැන් එයට අවස්ථාව නොවේ. මන්ද රියැදුරු අජිත් විසින් අපට මොරගහකන්දේ ගත කරන්නට දුන් කාළය ඉක්ම යමින් තිබන නිසාවෙනි.  


දැන් ජලාශය ඉදිකිරීමේ සහ පහසුකම් සැපයීමේ රජයේ කාර්ය භාරය නිමාවෙමින් තිබේ… ඉන්පසු ඇරඹෙන්නේ කෙත්වතු, ඉඩ කඩම් අස්වද්දන ජනතාවගේ යුතුකම ඇරඹෙන සමයයි. ලොව බලවතුන්ගේ ණය ආධාරයෙන් ඉදිකළ මේ ජලාශයේ ඵල ලබමින් ජාතික ආදායම වැඩි කිරීමට දායක වී ණය කන්දෙන් රට මුදාලීම ජනතාවගේ වගකීමයි… ජලාශය බලන්නට පැමිණ හිමකිරම කා සෙල්ෆි ගැසුවාට ඒ අරමුණ ඉටුවන්නේ නැත. එහෙමයි කියා ජලාශය බලන්නට ඒමේ වරදක් කියන්නට හැකියවක්ද නැත. වැදගත් වන්නේ ආයෝජනයේ ප්‍රතිඵල වෙනුවෙන් පෙනී සිටින්නට පාලකයින්ද, පාලිතයින්ද සිය ආකල්ප හසුරුවා ගැනීමයි.
ඔබටත් තනිව හෝ කණ්ඩායමක් සමග ලංකාවේ ඕනෑම අස්සක මුල්ලක වෙනස් ආරක සංචාරයක් සංවිධානය කරගන්නට අවශ්‍ය නම් හෝ පේ කණ්ඩායම සමග අපූරු සංචාර වල යෙදෙන්නට අවශ්‍ය නම් අපිට කතා කරන්න... Eternal Traveller අපගේ සංචාර ගැන ඔබේ අදහසත් අපිට වැදගත්.... කතා කරන්න අපිට...
ප්‍රදීප් 076 66 42 607 / 0703 17 44 17
දුලිප් 0777 043 804 / 0703 207 207

ඡායාරූප MegaaHike වෙනුවෙන් චතුර හේමාල්

මෙම ලිපිය 2018 පෙබරවාරි 14දා 'රැස' පුවත්පතේ පළවිය. 

Sunday 17 December 2017

නකල්ස් කඳුමුදුනේ පහස සොයා ගොස් සීතල ජලතලයේ කිමිදුන අපි...... (02 කොටස)

කැලේ මැදින් - පාගමනින්  අට්ටෙල වෙට්ටුවේ කඳවුරු බිමට.....


පි උදේ අට වෙද්දී තංගප්පුවට එන්න බලාගෙන හිටියත්, අතරමග ප්‍රමාදවීම් නිසා අපි තංගප්පුවට එනකොට උදේ 10ට කිට්ටු වුනා.

කළින් පළවුණු ලිපිය කියෙව්වේ නැතිනම්  මෙතැනින් බලන්න. 

උදේ ඉඳන් අපි එනකම් බුදුමැදුර ගාවට වෙලා මග බලාගෙන හිටපු කුමාර පිට්ටනිය පැත්තට ගිහින්.
දෙසැම්බර් නිවාඩු කාලය නිසා කොල්ලෝ කුරුට්ටෝ පිට්ටනිය බදු අරගෙන.අපි තංගප්පුවට ආබව ආරංචි වූ කුමාර විනාඩි කිහිපයකින් එතනට ආවා. ඒ තනියම නෙවෙයි.කමල් කියන ඔහුගේ මිතුරත් එක්ක.
" කැලේ කපාගෙන යන්න ඕනේ නිසා ඔන්න මං කැත්තකුත් අරන් ආවා"
" එහෙනම් අපි යමු "


විසිගණනක් වූ අපේ පිරිවර කණ්ඩායම් දෙකකට බෙදුනා.හැම කණ්ඩායමක් අතරම අඩුම තරමේ මීටර් 50ක වත් පරතරයක් ඇතිව ගමන් ආරම්භ කළා.
එහෙම කළේ කැලේ කොලේ ගැවසෙන පුංචි පුංචි සතුන් කලබල නොකර අපේ පාගමන යන්න ඕනෙ නිසා.උදේ කිචි බිචි ගාමින් ඉඳ දහවල් විවේකය කැලෑ කුට්ටි වල ගිමන් හරින වළිකුකුළන්, මොණරුන්, කෑඳැත්තන් පියවි ඇසිනුත් කැමරා ඇසිනුත් බලන්න ඕනි නිසාවෙන් තමයි අපි එහෙම කරේ. 



ඒවගේම වන සතුන් කලබල නොවීම පිණිස පාගමනින් වනයේ අසිරිය විඳින්න යන අය අනිවාර්‍යෙන් පිළිපැදිය යුතු නීතියක් විදිහටත් ඒක හඳුන්වන්න පුලුවන්.


මුළින්ම ගියේ ශාලිනීගේ කණ්ඩායම. ඊළඟට  සංඛ ප්‍රමුඛ කණ්ඩායම. අවසානයට චමීරගේ කණ්ඩායමත් ගමන ආරම්භ කළා.කුමාර, කමල් සියලු කණ්ඩායම් වලට ඉදිරියෙනුත්, මම සහ උදේශ් සියල්ලටම පසු පසිනුත් ගමනට එකතු වුනා.


අර්ෆත් ශනාස් කැමරාවෙ වගකීම භාරගත්තා.


මුලින් මුලින් නම් අපට හමුවුනේ මුඩු බිම් තීරුවක්.ඒත් ටිකෙන් ටික කැලේ දැඩි වෙන්න පටන් ගත්තා.කරත්ත පාර දෙපසම වසාගෙන පැතිරෙන බටගස්, කඳුකර වනාන්තර ශාක, නකල්ස් කලාපයේ සුලභ එනසාල් පඳුරු වලින් චණ්ඩ හිරු රැස් තීරු පෙරා දමා තිබුනා.පොළවේ දිය සීරාව නිසා අපේ පිරිසට සිදුවුනේ පරිස්සමින් අඩිය තියමින් ඉස්සරහට යන්න.පුංචි පුංචි සර්පයන්, ගෙම්බන් සහ කූඩැල්ලන් නිරන්තරව පාරේ ඉඩකඩ අහුරාගෙන සිටියා.






"ඉස්සර කාලෙ මේ පාරෙ තමයි නකල්ස් වල වැවුන එනසාල් අස්වැන්න නුවරට අරන් ගියේ. සිද්දික් මුදලාලිට විතරක් අක්කර 300ක එනසාල් වත්තක් තිබුනා."
කුමාර තමන්ගේ ගමේ අතීත විභූතියට හේතුවුන එනසාල් සංස්කෘතිය ගැන අපිට විස්තර කිවුවා. දැන් නකල්ස් වල එනසාල් වැවීම තහනම්. ඒකට හේතුවුනේ පරිසර විනාශය වැලැක්වීමට එවකට පැවති රජයන් ගත් තීන්දුවක්.ඝන කැලේ පටන්ගන්න කොටම කරත්ත පාරේ පසෙක පුංචි සංහිඳක් දක්නට ලැබුනා. බුදු පිළිමයක්, දේව රූප කිහිපයක් දක්නට ලැබුන ඒ අසලදී අපට පාගමනින් නකල්ස් සිට එන විදේශික සංචාරකයෙකුත් හමුවුනා. සැතපුමක දෙකක පාගමනට මොහොතක් නැවතීමේ තිත තැබූ අපි එතනින් ගලාගිය පුංචි දොළපාර අසල ගල් තලාව අපේ විවේකය සඳහා තෝරා ගත්තා.

                     

බට ඇටිකුකුලන්, දඬුලේනුන්, වළිකුකුළෝ, ඉත්තෑවන්, මීමින්නන් වාගේ පුංචි සත්තු අපේ ඇස් වලට වහන් වෙන්න උත්සාහ දරමින් එහෙට මෙහෙට මාරුවුනා.නම නොදන්නා අලංකාර සමනලයින් රංචු පිටින් නකල්ස් කඳුකරය පීරාගෙන පියාඹා ගියා.එම සමනල් සංචාරයේ ජායාරූප ගන්න අපට හැකියාව ලැබුනා.
තංගප්පුව ඉඳන් අට්ටලවෙට්ටුවට දුර කිලෝමීටර් 6ක්. කන්දෙන් කන්දට මාරු වෙවී අපි තෙත බරිත කරත්ත පාර දිගේ ඉදිරියටම ගමන් කළා.වරින් වර විවේක ගනිමින්, අවට පරිසරය ගැන විමර්ශන කරමින් පෙර සඳහන් කල විදේශිකයා හැර කිසිදු මිනිස් ප්‍රාණියෙක් අපට හමුවූයේ නැත.




ටිකෙන් ටික ඉදිරියට යද්දී නකල්ස් සීතල අපේ පිරිසට දැනෙන්න පටන් අරන් තිබුනා.පුංචි හිරිකඩක් දෙකක්.මීදුම් වලාවක් අපිව වෙලාගෙන කඳු අතරින් ඇදීගියා.
පැය දෙකහමාරක විතර ගමනකින් පසුව අපි අට්ටල වෙට්ටුවට ලඟාවුනා. ඒ වෙද්දි නම් තද හිරු එළියක් පතිත වෙලා තිබුනා. දාහය විඩාව අඩු වුනත්, පැය දෙකහමාරක පාගමන නිසා ඇඟට දැනුනු තෙහෙට්ටුව නිවාගන්න හිතපු අපේ කණ්ඩායම අට්ටලවෙට්ටුවේ පුංචි දිය ඇල්ලකින් දිය නාගන්න තීරණය කළා.


හුන්නස්ගිරිය දිසා අයියාගෙ කඩෙන් රසට උයපු කෑම වේලක් ඒ වෙනකොට අපේ කඳවුරු බිම වෙත ලැබිලා තිබුනු නිසා විගසින් කඳවුරු භූමියට ගිය අපි අපේ දහවල් කෑම වේලට වගකියන්න පටන් ගත්තා.
" අපි ඊළඟට මොකද කරන්නේ " 
ශාලිනී ඇහුවා...
"දැන් වෙලාව හවස තුන හමාරයි. හවස හය වෙද්දි අපි night hike එකට set වෙමු. මම පැවසුවා...."


Night hike විස්තරත් සමග ලබන සතියේ හමුවෙමු...

 මේ සටහන 2017 ජනවාරි 12 දිනමිණ Y අතිරේකයේ පළවිය. 

ඔබටත් තනිව හෝ කණ්ඩායමක් සමග ලංකාවේ ඕනෑම අස්සක මුල්ලක වෙනස් ආරක සංචාරයක් සංවිධානය කරගන්නට අවශ්‍ය නම් හෝ Y by Road කණ්ඩායම සමග අපූරු සංචාර වල යෙදෙන්නට අවශ්‍ය නම් අපිට කතා කරන්න... Eternal Traveller අපගේ සංචාර ගැන ඔබේ අදහසත් අපිට වැදගත්.... කතා කරන්න අපිට...
ප්‍රදීප් 076 66 42 607 / 0703 17 44 17
දුලිප් 0777 043 804 / 0703 207 207

ඡායාරූප ශා ෆොටෝ වෙනුවෙන් අරෆත් ශනාස් සහ ශාලික මධුශංක 

Saturday 15 July 2017

නකල්ස් කඳුමුදුනේ පහස සොයා ගොස් සීතල ජලතලයේ කිමිදුන අපි...... (01 කොටස)

නකල්ස් හෙවත් දුම්බර ගැන

හුන්නස්ගිරියේ සිට ලග්ගල දක්වා ගිණිකොණ දිග සිට වයඹ දෙසට සැතැපුම් 18ක දුරක් විහිදෙන කඳු පන්තිය බ්‍රිතාන්‍ය පාලන සමයේ “නක්ල්ස්” යනුවෙන් හඳුන්වන්නට යෙදිණි. ඒ එහි වූ කඳු ශිඛර මිට මෙළවූ අතක ඇඟිළි මෙන් දර්ශණය වු නිසාය... නමුත් ඈත අතීතයේ සිටම ලාංකිකයා මෙම කඳු සහිත ප්‍රදේශය හැඳින්වූයේ ‘දුම්බර’ කඳු යනුවෙනි. ඒ එදා මෙදාතුර හැමදාටම මේ කඳු හිස් සුදු මිහිදුමෙන් බරව පවතින බැවිනි.

මෙම කඳුයාය නුවර සහ මාතලේ යන දිස්ත්‍රික්කවල හෙක්ටයාර 21000 ක් පුරා ව්‍යාප්තව පවතී.  මෙම කඳු පන්තිය දුම්බර නිම්නය ලෙස හඳුන්වන ගැඹුරු නිම්නයකින් මධ්‍යම කඳුකරයෙන් වෙන් වී තිබේ.  මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 1000 කට වඩා වැඩි උසකින් යුක්ත කඳු මුදුන් 35 කින්, මීටර් 1500 කට වඩා වැඩි උසකින් යුක්ත කඳු මුදුන් 20 කින් සහ මීටර් 2000 කට වඩා වැඩි උසකින් යුක්ත කඳු මුදුන් දෙකකින් නකල්ස් වනාන්තරය සමන්විත වේ. මෙම කඳු පන්තියේ දකිය හැකි සුවිශේෂී කඳු මුදුන් ලෙස ගොම්බානිය, නකල්ස්, කිරිගල්පොත්ත, දුම්බානාගල, කළුපහන, දෝතළුගල සහ ලකේගල  ආදිය දක්විය හැකිය.

අතීතයේ සිටම දුම්බර කඳු අතර හුදකලා ජන ජීවන රටාවන් පැවැති අතර අද වන විට ජෛවගෝල රක්ෂිතයක් සේ නම් කර ඇති නකල්ස් වනාන්තරය තුළ   මීමුරේ - රණමුරේ- කයිකාවල- ගලමුදුන- උඩගල්දෙබොක්ක ආදී හුදකළා මිනිස් වාසයන් පවතී. සුවිශේෂි ජීව සංස්කෘතික සහජීවනයක් පෙන්නුම් කරන ගම්මාන 86 ක් පමණ දුම්බර වන පෙත ආශ්‍රිතව පිහිටා තිබේ. මෙයින් 48% ක් පමණ වු ජනගහනය කෘෂිකර්මාන්තයේ නිරතවසිටිති.
නිම්න ආශ්‍රිතව නිවර්තන පහතරට අර්ධ සදාහරිත වනාන්තර වර්ගය දක්නට ලැබෙන අතර, මෙම වනාන්තර වර්ගය මිල්ල, මොර, වෙලං, බදුල්ල ආදී විශාල ශාක වශේෂවලින් සමන්විත වේ.  ඉහළ කඳුකර වර්ෂා වනාන්තර ලෙස සාමාන්‍යයෙන් හඳුන්වනු ලබන නිවර්තන කඳුකර තෙත් සදාහරිත වනාන්තර ඉහළ බෑවුම්, කඳුවැටි සහ කඳු මුදුන්වල දක්නට ලැබේ.
"වළාකුළු වනාන්තර" ලෙස හඳුන්වන ඉහළ ස්ථානවල පිහිටි වනාන්තර තුළ වර්ණවත් ඕකිඩ්, පරණාංග සහ පාසි වර්ග දක්නට ලැබේ. ගස්වල කඳන් මත සහ තෙතමනයෙන් යුක්ත ගල් මත තුනී පටල ආකාරයෙන් පවත්නා පරණාංග මෙම වනාන්තරවල සුලභ දසුනකි. කඳුවල පහළ බෑවුම් ප්‍රදේශවල, නිවර්තන උප - කඳුකර තෙත් අර්ධ සදාහරිත වනාන්තර දක්නට ලැබේ.  වියළි බෑවුම් ප්‍රදේශවල වියළි උප කඳුකර, තෙත් අර්ධ සදාහරිත වනාන්තර දක්නට ලැබේ.  ගංගා සහ දිය පහර ආශ්‍රිතව සශ්‍රිකව වැඩුණු ගංගාධාර වනාන්තර ව්‍යාප්තව පවතී.

කඳු බෑවුම්වල විශාල භූමි ප්‍රමාණයක් ආවරණය කරමින් ව්‍යාප්තව පවත්නා තෘණබිම්වල තැනින් තැන විසිරුණු හුදකලා ශාකවලින් යුත් සවානා බිම් දැකිය හැකිය.  මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 1000 කට අඩු උසකින් යුක්ත කඳු වැටි මත එකිනෙකට ඉතා ආසන්නව වැඩුණු තෘණවලින් සැදුම්ලත් පතන තෘණබිම් හමුවේ.
"පිටවල පතන"  නමින් හඳුන්වන සුවිශේෂී තෘණ භූමිය සෞන්දර්යාත්මක වටිනාකම අතින් ඉතාම ඉහළ අගයක පවතී.  මීටර් 1ක් පමණ උසට වැඩුණු තෘණ ආවරණය හෙක්ටයාර් 10 ක පමණ භූමි ප්‍රමාණයක් වසා පැතිරී පවත්නා අතර, මෙයට යටින් සුළු බෑවුවක් සහිත වූද සෙන්ටිමීටර් 10 – 15 ක ඝනකමින් යුක්ත වූ තුනී පස් තට්ටුවක් සහිත වූද ගල් තලාවකි.
වත්මන් හා පැරණි ජනාවාස වටා ඝනට වැඩුණු කටු පඳුරු සහිත ලඳු කැළෑ, මීටර් 2 ක් පමණ උසට වර්ධනය වී තිබෙනු දැකිය හැකිය.
"කුරුගස්කැලේලෙස හඳුන්වන පිග්මි වනාන්තර, නකල්ස් වනාන්තරයේ දක්නට ලැබෙන අයස්කාන්ත දසුනකි.  මෙම වනාන්තරයේ වසර සිය ගණනක් පැරණි, ඇඹරැණු ශාක දක්නට ලැබෙන අතර, මේවා මීටර් 1 – 2 පමණ උසට විහිදෙන අතු බෙදුණු ශාක වේ.  මෙම ශාකවල කඳන් ලයිකන, පාසි, ඕකිඩ් සහ පර්නාංග වැනි කුඩා ශාකවලින් ආවරණය වී තිබේ. මෙම ශාකවල ස්වරූපය නිරන්තර, දැඩි සුළං තත්වයට දක්වන්නා වූ අනුවර්තනයන්ය.

දුම්බර කඳු පන්තිය පක්ෂී විශේෂ 128 කට, උභයජීවී විශේෂ 20 කට, සමනල් විශේෂ 60 කට, මොලස්කාවන් විශේෂ 17 කට, ක්ෂීරපායින් විශේෂ 31 කට, උරගයින් විශේෂ 53 කට සහ මත්ස්‍යය විශේෂ 15 කට වාසස්ථාන සපයයි.
ශ්‍රී ලංකාවෙන් වාර්තා වී තිබෙන පෘෂ්ඨවංශීන් අතුරින් පිලිප්ගේ ගාරා, දන්කුඩු පෙතියා සහ දුම්බර පෙතියා යන මිරිදිය මත්ස්‍ය විශේෂ 3, දුම්බර ගල්පර මැඩියා සහ අං කටුස්සා ද ආවේණික සත්ව විශේෂ වන අතර හුදෙක් දුම්බර කඳු වැටියටම සීමා වී තිබේ.
වල් ඌරා, වල් හාවා සහ මී මින්නා නකල්ස් වන පෙත තුලදී සුලභව හමුවන ක්ෂීරපායීන් වේ.  ඉතාමත් විමසිලිමත් දෑසකින් වනාන්තරයේ සුන්දරත්වය දකින සංචාරකයින් හට මුවන්, ගෝනුන්, අලින්, මී හරක්, උනහපුළුවන්, හිවලුන්, මුගටි, රිලව්, කොළ වඳුරන්, ලේනුන්, උරුලෑවන්, රන් හෝතඹුවන්, ඌරු මීයන් සහ ඉත්තෑවන් නැරඹීය හැකිය.

දුම්බර වනාන්තර ප්‍රදේශයෙන් වාර්තා වි තිබෙන පක්ෂි විශේෂ 128 අතුරින් විශේෂ 17 ක් ලංකාවට ආවේණික වේ.  නකල්ස් ප්‍රදේශයෙන් වාර්තා වී තිබෙන විශාලතම පක්ෂියා Ictinaetus malayensis වන අතර, කුඩාම පක්ෂියා Dicaeum erythrorhynchos ය.  කොට්ටෝරුවන්, ගිරා මලිත්තන්, පිළිහුඩුවන්, පීතකන් කොණ්ඩයා, දෙමලිච්චන් ශාරිකාවන්, කැහි බෙල්ලන් මෙම මීදුමින් වැසුණු සුන්දර වනාන්තරයේ සුන්දරත්වය තවදුරටත් තීව්‍ර කරයි.
ගල්පරවල පැළුම් තුළ සහ ගස් බෙන තුළ පක්ෂීන් ආහාරයට ගන්නා මකුළුවන් සිටිනු කලාතුරකින් දැකිය හැකිය. Orsotraeina medus සහ Melanitis leda යන සමනල් විශේෂ වනාන්තර භූමියේ සිටිනු දැකිය හැකිය.  මොවුන් කුණු වී යන පළතුරු, සතුන්ගේ මළ ද්‍රව්‍ය සහ දිරාපත් වන වෘක්ෂලතා කොටස් මත යැපේ. Kallima philarchus සමනළ විශේෂය පොළව මත වැටී තිබෙන වියළි ශාක පත්‍රවලට ඉතාම කිට්ටු සමානතාවයක් පෙන්නුම් කරයි.   තව ද ආවේණික සමනල විශේෂ දෙකක් වන Troides darsius සහ Papilio polymnestor ද නකල්ස් වනාන්තරයෙන් වාර්තා වී තිබේ. මොවුහු ලංකාවේ සිටින විශාලතම සමනල විශේෂ අතරට වැටේ.
මහවැලි ගංගාව පෝෂණය කරන්නා වූ ජල දහරා රැසක් සහිත නකල්ස් වනාන්තර ය අතරින්  නැගෙනහිරින් පිහිටි හීන් ගඟ, මහ ඔය සහ හසලක ඔය ද බස්නාහිරින් පිහිටි හුළු ගඟ සහ ගල්මල් ඔය ද මහවැලි නදිය කරා ගලා බසිති.
නකල්ස් කඳුකරය ගැන තවත් තොරතුරු https://goo.gl/8h7fm0 සබැඳියෙන් කියවිය හැක.

අපේ නකල්ස් ගමන
ල් මාසේ ගෙවිලා උදුවප් මාසේ උදාවුණේ නත්තල් සීතල මුහු කරගත්තු හිරිගඩු පිපෙන හීතල සුළගත් එක්ක. දුම්බර කදුකරය තෙතබරි කරන ඊසාන දිග මෝසමත් ඇරඹෙන්නේ දෙසැම්බර් මාසෙට..... සීතල මඟ හැර යන බොහෝ දෙනා සිටින සමාජයක නත්තල් සීතලත්, ඊසාන දිග වැස්සත් හොයාගෙන නකල්ස් කඳුකරයේ වනගොමු අතරට යන අපූරු චාරිකාවක් Eternal Traveller කණ්ඩායම සැළැසුම් කළේ නොවැම්බර් අගට යෙදුනු සොරබොර චාරිකාව අවසන් වූ සැණින්මයි....
අපේ අරමුණ වුණේ නක්ල්ස් වන මැද ගැසූ කූඩාරම් වල රාත්‍රි දෙකක් ගත කරමින් - දවස පුරා වන ගොමුවේ ඇවිද යන ක්‍රියාකාරම් සහ ජලක්‍රීඩා කිරීමයි... ඒක ටිකක් අභියෝගාත්මක වැඩක්....  මොකද ඇඟ හිල් කරගෙන යන හීතලත් ඒ හීතල පොහොණි කරන මද වැස්සත් පරාජය කරගෙන දවස පුරා ඇවිදින්න - හිම මිදෙන සිතලේ ජල ක්‍රීඩා කරන්න තරම් ධෛර්යයක් - ශක්තියක් තියෙන පිරිස බොහොම අඩුයි.... ඒත් Y by Road සහ අපේ සමාජ ජාල සමූහ හරහා අපි ගැන විශ්වාසය තියපු කොල්ලෝ - කෙල්ලෝ රෑනක් අපිත් එක්ක වැඩසටහනට සහභාගී වීමට කැමැත්ත දුන්නා...
දෙසැම්බර් මාසෙ 24 වෙනි සෙනසුරාදා උදේ පාන්දරම අපේ වැඩසටහනට සහභාගි වෙන්න සූදානම් වුණු විස්සක විතර තරුණ පිරිසක් මහනුවර දුම්රිය පොළ ඉදිරිපිට එකතු වුණා.... එතැන් සිට වෑන් රථ දෙකකින් අපේ පිරිස දිගන, තෙල්දෙණිය හරහා රංගල නඟරයට සේන්දු වුණා.... ඡායාරූප ශිල්පීන්, පරිසරවේදීන්, සංචාරක මගපෙනවන්නන්, විශ්ව විද්‍යාල ශිෂ්‍යයන්, පාසැල් ශිෂ්‍යයන් ගෙන් සමන්විත  වුණු අපේ නඩය මෙහෙය වන්නට දුලිප් සහ උදේෂ් මට සහය දුන්නා... ශාලිකගේ පුංචි ප්‍රමාදයක් නිසා අරෆත් ශනාස්  පළමු  දිනයේ ඡායාරූප එක් රැස් කිරීම තනිවම කරට අරන් තිබ්බා... වාහන වල ප්‍රමාදයන් නිසා පුංචි වෙලාවකට තෙල්දෙණිය ආසන්නයේ නතර වුණු අපිට ගම්වැසියෙකුගෙන් අපූරු ඔත්තුවක් ලැබුණා...

“පුතා.... මහවැලි ගඟේ වතුර හිඳිලා නිසා... පරණ බඹරගල පන්සළයි - පාලමයි උඩට මතුවෙලා තියෙනවා... ගිහින් බලන්න....”
අපේ කට්ටිය මහවැලි ඉවුරට දුවගෙන ගියේ එක පිම්මට... එහෙම ගියාට ඉවුරටම යන්න නම් දුෂ්කර බැවුමක පහළට බැහැල යන්න වෙනවා... කැළේ කොළේ කරක් ගහල පුරුදු බොහෝ දෙනා පරෙස්සමෙන් බැහල ගිහින් ගං ඉවුරට ළගා වුනේ කාළෙකින් දකින්න නොලැබෙන ඒ අපූරු දසුන සියැසින්ම බලාගන්න හිතාගෙන....
පැය භාගයක පමණ නටඹුන් විපරමකින් පස්සේ අප ආයෙමත් ගමන ආරම්භ කරා... සුන්දර තේවතු, ලා නිල් පැහැති කුඹුරු යායවල්, අව්‍යාජ සිනහව ආභරණයක් කරගත්තු ගෑණු මිනිස්සු පංචි එවුන් පහුකරගෙන වැළමිටි වංගු පාර දිගේ අපි උඩිස්පත්තුව පහු කරගෙන පුංචි කඩමණ්ඩියකට ආවා....  එතැනට කියන්නේ රංගල හන්දිය කියලා.... 





උදේම ගමන පටන් ගත්තු අපිට මේ වෙන කොට හොඳටම බඩගිනියි... ඒ නිසා මේ කඩපොළෙන් අපේ උදේ ආහාරය ලබාගන්න අපි සූදානම් වුණා.... ඒත් ඒ කඩමණ්ඩියේ තිබුණු ලොකුම හෝටලයටත් අපේ සම්පූර්ණ පිරිසට බඩ කට පුරවගන්න තරම් කෑමක්  දෙන්න හැකියාවක් තිබ්බේ නෑ... ඒ නිසා අවසානයේ අපේ පිරිස කණ්ඩායම් තුනකට බෙදිලා හෝටල් තුනකින් උදේ සහගින්දර නිවාගත්තා... කෝච්චි සම්බෝලයක්, පරිප්පු හොද්දක් සහ මිරිසට සැකැසූ හාල්මැස්සන් හොද්දක් එක්ක පාන් සහ පරාටා කාපු ඒ මොහොත තවත් කාලයක් යනකම් අමතක නොවන මතකයක් වෙන්නේ මට විතරක් නොවන බව නම් ස්තීරයි....
උදේ කෑමෙන් පස්සේ කඩමණ්ඩියේ තවත් අඩ හෝරාවක් පමණ ගත කළ අපි වන මැද ගත කරන දිරි දින දෙක සඳහා අවශ්‍ය අතිරේක කෑම බීම රැස් කර ගත්තා... ඉන් අනතුරුව තාර ගැලවි ගල් මතුවුණු පුංචි කරත්ත පාර දිගේ තංගප්පුව බලා යන්න පිටත් වුණා... ගමන ටිකක් අමාරුයි... වාහන වල රියදුරන්ගේ මුහුණ ටිකක් විතර ඇඹුල් වෙලා... ඒත් නොබිණූ මුවින් ඉබි ගමනින් ඉලක්කය කරා යන්නට වුන් සූදානම්... දෙපස තේවතු වල දෙමළ කම්කරුවන් අපිට අත වැනුවා.... පාර දෙපස ලැයිම් කාමර  පේලි වල තරුණ ගැටව් ආගන්තුක අපිව විපරම් කරන්න මිදුලට බහිද්දි, මිදුලේ හිටපු ගැටිස්සියෝ කාමරේට රිංගගෙන දොර රෙද්දට මුවා වෙලා අපි දිහා බලාගෙන හිටියා...




සැතැපුම් දෙකක විතර අමාරු ගමනකට පස්සේ තංගප්පුව ගමේ කෙළවරට අපි ආවා... එතැනින් එහාට කැළේ... “නකල්ස් රක්ෂිත වනාන්තරය” කියල පුවරුවක් පාර අයිනේ ගහල තිබ්බා.... අපි වාහන වලින් බැස්සා.... ළඟම තිබුණු වල් දෙල් ගහක හැංගිලා හිටපු කෑඳැත්තෙක් ඉගිලිලා ගියා....
අපේ වැඩසටහනේ පළමු ක්‍රියාකාරකම විදියට සටහන් වෙලා තිබ්බේ  තංගප්පුවේ සිට අට්ටලමෙට්ටුව දක්වා වන මැදින් පා ගමන් යාම... මේ සාම්ප්‍රදායික වන මං පෙත අතීතයෙ සිටම භාවිතා වූ එකක්... ඒ නිසාම නකල්ස් ජෛවගෝල රක්ෂිතය තුළ තවමත් මිනිස් ගමනාගමනය සඳහා වෙන්කළ වන මං තීරුවක් විදියට ගැසට් කරලම වෙන්කර දිලා තිබෙනවා... හැබැයි කැලේ සතාට ඒවා අදාළ නෑ... දිවියා නිරන්තරවම ගැවසෙන ඉසව්වක් බවට මේ වන මං පෙත ප්‍රසිද්ධයි...ඒ නිසාම කැලේ කොලේ ගැන දන්න මඟ පෙන්න්නෙකු අපිට අවශ්‍යයි...

‘කුමාර්’ .....
අපි ඔහු එනතුරු තංගප්පුවේ මොහාතක් විතර පමා වුණා....  
එතැනින් පස්සේ මොකද වුණේ.... ඊළඟ ලිපියෙන් කියවමු .... මේ සටහන 2017 ජනවාරි 05 දින දිනමිණ Y අතිරේකයේ පළවිය. 

ඔබටත් තනිව හෝ කණ්ඩායමක් සමග ලංකාවේ ඕනෑම අස්සක මුල්ලක වෙනස් ආරක සංචාරයක් සංවිධානය කරගන්නට අවශ්‍ය නම් හෝ Y by Road කණ්ඩායම සමග අපූරු සංචාර වල යෙදෙන්නට අවශ්‍ය නම් අපිට කතා කරන්න... Eternal Traveller  අපේ සංචාර ගැන ඔබේ අදහසත් අපිට වැදගත්.... කතා කරන්න අපිට...
ප්‍රදීප් 076 66 42 607 / 0703 17 44 17
දුලිප් 0777 043 804 / 0703 207 207

ඡායාරූප ශා ෆොටෝ වෙනුවෙන් අරෆත් ශනාස් සහ ශාලික මධුශංක